به گزارش پایگاه خبری «عصرخودرو» به نقل از صمت، تقی علی‌اکبری، رییس اتحادیه باتری‌سازان درباره وضعیت فعلی باتری اعم از میزان تولید داخلی، قاچاق، صادرات و... با ما به گفت‌وگو نشسته است که در ادامه می‌خوانید.

هم‌اکنون چند درصد باتری‌های مصرفی خودروها از طریق تولیدات داخلی تامین می‌شود؟

درحال‌حاضر حدود 50درصد از باتری‌های مورداستفاده در صنعت خودرو، مربوط به تولیدات داخل بوده و 10درصد از کانال‌های قانونی وارد و 40درصد نیز از طریق قاچاق تامین می‌شود. درحال‌حاضر باتری خودرو در اولویت دهم گروه کالایی قرار دارد و مالیات و عوارض آن حدود 69 درصد است و از آنجا که واردات باتری از مجراهای قانونی گران تمام می‌شود، افراد سودجو رو به قاچاق این محصول آورده‌اند.

در گروه‌بندی کالایی، باتری با چه عنوانی در اولویت دهم قرار گرفته است؟

گفته می‌شود باتری جزو کالاهای لوکس به شمار می‌رود در حالی که یک کالای مصرفی است. بنابراین این امر به تولیدات داخل آسیب رسانده و موجب رونق بازار قاچاق آن شده است.

آیا 40درصد باتری‌هایی که از طریق قاچاق وارد می‌شود براساس نیاز بازار است؟

بر اساس آمار پلیس راهور ناجا 17 میلیون خودرو در کشور در حال تردد هستند که از این تعداد بعضی خودروها یک باتری و بعضی دیگر 2 باتری مصرف می‌کنند. این در حالی است که عمر برخی باتری‌ها طولانی‌تر و برخی کوتاه‌تر است. بنابراین با ارزیابی‌های انجام شده از سوی اتحادیه برآورد شده که نیاز سالانه کشور 12 میلیون باتری است، بدین ترتیب 60درصد از سوی کارخانه‌های داخلی تولید و 40درصد از کانال‌های قانونی و غیرقانونی وارد بازار می‌شود.

آیا تولیدکنندگان داخلی توان و ظرفیت تامین 50درصد باقیمانده از نیاز بازار را ندارند؟

توان و ظرفیت کافی وجود دارد اما به دلیل قیمت بالای آنها، خریداری برای تولیدات تولیدکنندگان داخلی وجود ندارد.

دلیل این افزایش قیمت چیست؟

نیاز است برخی باتری‌ها از خارج وارد شود زیرا ساخت آن در کشور صرفه اقتصادی ندارد و قیمت تمام شده آن بالا خواهد بود که این روند در باتری‌هایی نظیر 35آمپر، 40 آمپر، 70 آمپر و... است که نیازمند واردات آنها از خارج کشور هستیم.

شما از تعرفه‌های بالای گمرکی صحبت کردید اما به طور معمول تعرفه بالا برای قطعاتی است که تولید داخلی دارند، نه برای قطعاتی که تولید داخل ندارند و بازار به وجود آنها نیاز دارد.

در گذشته تعرفه باتری‌ها پایین‌تر (37درصد) بود زیرا در اولویت هشتم گروه کالایی قرار داشت. اما وقتی در اولویت دهم و همردیف لوازم آرایشی و لوکس قرار دادند تعرفه‌ها چند برابر شد، بنابراین بازار قاچاق آن رونق گرفت.

قیمت باتری‌هایی که از مجرای قانونی وارد می‌شود چگونه است؟

تمام قطعات وارداتی با روش‌های فعلی که از طریق مجراهای قانونی وارد می‌شوند، با کم‌احضاری یا ترفندهای دیگر وارد کشور می‌شود زیرا باتری وزن سنگینی دارد و قطعه‌ای نیست که با چمدان و ته‌لنجی رد شود بلکه لازم است با کانتینر حمل و جابه‌جا شود.

واردات به طور معمول از چه کشورهایی انجام می‌شود؟

99درصد باتری‌های وارداتی از دوبی بوده و دوبی نیز از کره اقدام به واردات می‌کند.

پس باتری‌ها، چینی نیستند؟

خیر، باتری‌های چینی قیمت‌های بسیار بالایی دارند زیرا سرب که ماده موردنیاز باتری است در چین وجود ندارد بنابراین چین تمایلی به تولید باتری ندارد مگر برای کشورهایی که سفارش بدهند. البته برعکس دیگر کالاهای چینی که به طور معمول بی‌کیفیت هستند، باتری‌های ساخت چین از کیفیت خوبی برخوردارند.

آیا 50درصد تولید داخل باتری برای خودروهای سبک و سنگین یکسان است؟

بله، کارخانه‌های تولیدی مدعی هستند 10 تا 12 میلیون باتری تولید می‌کنند که واقعیت ندارد و اتحادیه می‌تواند با استدلال‌های خود آن را ثابت کند.

آیا واحدهای تولیدی در حوزه باتری با تمام ظرفیت خود در حال فعالیت هستند؟

خیر، کارخانه‌ها و واحدهای تولید باتری با ظرفیت 60درصد در حال فعالیت هستند و با این ظرفیت سالانه هر کارخانه‌ای 4 میلیون باتری تولید می‌کند در صورتی که اگر کارخانه‌های داخلی با تمام ظرفیت تولید کنند، این عدد به 6 تا 7 میلیون باتری می‌رسد.

اگر تمام واحدها و کارخانه‌های داخل با تمام ظرفیت تولید داشته باشند آیا نیاز کشور به باتری‌های وارداتی برطرف می‌شود؟

متاسفانه برخی تولیدکنندگان همزمان با افزایش تیراژ تولید خود اقدام به کاهش کیفیت می‌کنند زیرا برای تیراژ بالا برنامه‌ای ندارند و تنها می‌خواهند در مدت زمان کوتاه به تیراژ بالایی برسند که این امر تاثیر منفی بر کیفیت محصولات دارد. این در حالی است که کارشناسان کنترل‌کیفیت نیز توجه کمتری به این مسئله دارند و از این‌رو مشکلات کیفی زیادی برای باتری‌ها به وجود می‌آید.

آیا اتحادیه برای رفع مشکلات و چالش‌های صنعت باتری مانند بحث قاچاق یا کیفیت برنامه‌ای دارد؟

جلسه و نشست‌هایی با کارشناسان اتاق اصناف برگزار کرده‌ایم و مذاکراتی درباره کالاهای قاچاق نیز انجام شده و اتحادیه از مجراهای مختلف مانند وزارت صنعت، معدن و تجارت، تعزیرات و سازمان استاندارد پیگیر موضوع است. ضمن آنکه رایزنی‌ها از طریق نامه‌نگاری و حضوری انجام شده و پیشنهادها از سوی اعضای اتحادیه ارائه شده است.

البته در بحث کالاهای قاچاق، رونوشت به اتحادیه ارسال شده که این باتری‌ها دارای مدارک تقلبی است تا به واحدهای صنفی اعلام شود که از فروش آنها جلوگیری کنند این در حالی است که از ابتدای مجرای ورودی یعنی گمرک، مانع از واردات کالای قاچاق نمی‌شوند و تنها این توقع وجود دارد که فروشنده در بازار این کالا را خریداری نکند یا نفروشد که راه‌حل منطقی نیست.

چه تعداد تولیدکننده باتری در کشور در حال فعالیت هستند؟

به طور تقریبی 10 تا 11 کارخانه تولید باتری در کشور فعالیت دارند که از 200هزار تا 3 میلیون باتری در طول یک سال تولید می‌کنند و در کل از مجموع 11 کارخانه سالانه 6میلیون باتری تولید و وارد بازار مصرف می‌شود.

چند درصد این باتری برای خودروهای سبک و چند درصد برای خودروهای سنگین است؟

برای تمام خودروها بر اساس نیاز خودروسازان باتری تولید می‌شود و بین خودروهای سبک و سنگین تفاوتی وجود ندارد و هر تعداد که خودروسازان برای محصولات خود اعم از سبک و سنگین سفارش باتری بدهند در این 11 کارخانه تولید می‌شود.

آیا باتری‌سازان همچون دیگر قطعه‌سازان دچار مشکلات مالی و مطالبات عقب‌افتاده هستند؟

از آنجا که در باتری قطعه‌ای مورداستفاده قرار نمی‌گیرد و تنها سرب ماده اصلی است، مشکلات مالی دیگر قطعه‌سازان در این صنعت وجود ندارد اما چالش این صنف آمار نادرستی است که تولیدکنندگان ارائه می‌دهند درحالی که برخی کارخانه‌ها مدعی هستند 3میلیون باتری تولید می‌کنند، واقعیت موجود بازار امر دیگری را اعلام می‌کند و زمانی که از آنها خروجی دارایی طلب می‌شود، پاسخی نمی‌دهند.
پس با این وجود چالش این صنف، هم مربوط به مشکلات بیرون بوده و هم چالش‌هایی که در درون خود صنف وجود دارد.

بله. اما خوشبختانه اجازه ندادیم این مشکلات بازار مصرف را تحت‌الشعاع قرار دهد و مصرف‌کننده با کمبودی روبه‌رو شود.

آیا سرمایه کافی برای تولید باتری در واحدهای تولیدی وجود دارد؟

به طور معمول باتری‌های تولیدی از طریق تعاونی بین باتری‌فروشان خرد توزیع و هزینه‌های آن نیز در طول 3 تا 4 ماه پرداخت می‌شود که نشان می‌دهد، مشکلات مالی آنچنانی در این صنف وجود ندارد. تحویل باتری‌ها به خودروسازان نیز مستقیم از کارخانه‌ها انجام می‌شود زیرا استفاده از باتری‌های خارجی برای خودروهای داخلی به دستور دولت ممنوع شده و ممکن است به این دلیل پرداخت‌ها نقدی نباشد اما به جای هزینه‌ها خودرو داده می‌شود، به طور کلی مشکل مالی در این صنف وجود ندارد.

آیا اتحادیه در زمینه بحث تولید و تامین باتری خودروهای برقی و بومی‌سازی آنها نیز برنامه‌ای دارد؟

در این رابطه با کارخانه‌ها وارد مذاکره شدیم و با شرکت‌هایی که باتری‌های هیبریدی نیاز دارند مذاکراتی انجام شده و قرار است نمونه داده شده تا قالب‌ها ساخته شود که بتوانیم در آینده‌ای نه‌چندان دور بازار را تغذیه کنیم.

پس هنوز واحدهای تولیدی به طور عملیاتی وارد ساخت باتری خودروهای برقی نشده‌اند؟

خیر، درحال‌حاضر ابتدای راه هستیم و تجربه زیادی در ساخت این‌دسته از باتری‌ها در داخل کشور نداریم و لازم است حمایت‌هایی از سوی مسئولان و مدیران دولتی انجام شود تا تولیدکنندگان بتوانند نیاز بازار را به طور کامل با محصولات داخلی تامین کنند.

آیا دانش فنی برای انجام این کار در بین کارخانه‌ها و خطوط تولید وجود دارد؟

بستر و توان انجام کار فراهم بوده و ابزار و ماشین‌آلات روزآمد نیز مهیاست. در این رابطه اتحادیه با انجمن تولیدکنندگان باتری‌های خودرو و نیز انجمن واردکنندگان باتری‌های خودرو مذاکراتی انجام داده و سعی دارد پل ارتباطی این دو انجمن باشد تا مانع ورود باتری‌هایی که توان تولید در داخل دارند، بشویم. البته در این بین انجمن واردکنندگان نشان‌های خوبی وارد کرده که به لحاظ کیفیت جوابگو هستند زیرا خدمات پس از فروش خوبی در سراسر کشور دارند.

آیا باتری خودروهای برقی با موتورسیکلت‌های برقی متفاوت است؟

تفاوت زیادی ندارند. باتری‌هایی که قرار است برای خودروها و موتورسیکلت‌های برقی استفاده شود تنها به لحاظ حجم با یکدیگر متفاوتند و سعی داریم در این نوع از باتری‌ها برای خودروها و موتورسیلکت‌ها به خودکفایی برسیم. امروز به لحاظ توان و دانش فنی حتی قادر به ساخت باترهای هواپیما نیز هستیم.

این صنف در امر صادرات چگونه عمل کرده است؟

وقتی واردات داریم باید در کنار آن صادرات نیز داشته باشیم و البته صادرات با ارتقای کیفی محصولات در حال انجام است و باتری ایرانی به کشورهای همسایه نظیر عراق و افغانستان صادر می‌شود.

برنامه اتحادیه برای اینکه بتوانیم در افق1404 بازار بین‌المللی گسترده‌ای داشته باشیم، چیست؟

برنامه این است که ابتدا هماهنگی بین باتری‌سازان به وجوداید و تولیدکنندگان آمار حقیقی تولید خود را در اختیار اتحادیه قرار دهند و سپس اتحادیه بر اساس ظرفیت‌های حقیقی برنامه‌ریزی کند. تمام تلاش اتحادیه باتری‌سازان کشور این است که مصرف‌کننده در بازار برای تامین محصول خود مشکلی نداشته باشد بنابراین می‌بینید که در حال حاضر مشکل باتری در کشور وجود ندارد و بازارهای رقابتی در حال شکل‌گیری است زیرا هدف این است که کیفیت‌ها باتری‌های داخل بالاتر برود تا خرید بیشتری اتفاق بیفتد.