عصر خودرو- چندی پیش بود که محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت در جلسه سیاستگذاری خودرو از خودروسازان خواست تا خودروهایی که تکنولوژی قدیمی دارند را از خطوط خود خارج و خودروهای جدید را جایگزین آنها کنند. موضوعی که حداقل بحث آن نه برای رسانه‌ها و نه برای خودروسازان جدید نیست. طی سال‌های گذشته بارها قواعد و قوانین تولید خودرو برای خودروسازان داخلی گوشزد شده است و بارها مباحث زمانی مختلفی برای خروج خودروهای قدیمی از خطوط تولید عنوان شده است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از ایران جیب ، نمونه‌های این اعلام زمانی حداقل برای یک نوع خودرو، در سال‌های گذشته بارها تغییر کرده است و حتی بعد از اعلام نظر وزیر صنعت، معدن و تجارت برای خروج خودروی مورد نظر مدیرعامل این خودروسازی زمان اعلام شده را رد کرد تا نشان دهد همچنان خودروهای فعلی در خطوط تولید باقی خواهند ماند. حال باز هم موضوع خودروهای قدیمی به فضای رسانه‌ای بازگشته است و از تکلیفی صحبت می‌شود که طی آن خودروسازان با دستور وزیر باید چند نوع خودروی تولیدشان را از خطوط تولیدی خارج کرده و محصولات جدید جایگزین کنند.
تجربه‌ای که جاده‌مخصوصی‌ها پیش از این نیز هم داشتند اما به‌گونه‌ای متفاوت. زمانی که نارنجی‌پوشان خودروی مگان و زانتیا را از خط تولید خارج کردند، قرار بود تا خودروی دیگری جایگزین شود اما زمان جایگزینی این خودروها به قدری طولانی شد که موجب تک‌محصولی شدن این گروه صنعتی نیز شد. با همه این اوضاع به نظر می‌رسد خودروسازان قصد دارند خطوط تولیدی خود را با محصولات جدیدی که قراردادهای آنها را به تازگی منعقد کرده‌اند، جایگزین کنند؛ موضوعی که حتی موجب شد تا اعلام زمان‌های جدید برای توقف تولید برخی خودروها منطقی‌تر به نظر می‌رسد. این گزارش‌ها البته تاکید می‌کنند که یکی از دلایل نارضایتی مصرف‌کنندگان ایرانی از کیفیت خودروهای داخلی، قدیمی و تکراری بودن این خودروها است. در همین حال برخی خودروهای در حال تولید در دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا عمری بیش از دو دهه دارند که در این زمینه می‌توان به دو خودروی پژو 405 در ایران‌خودرو و پراید در سایپا اشاره کرد.
همین قدیمی بودن تکنولوژی و خطوط تولید این خودروها باعث شده کیفیت این خودروها نیز پایین باشد؛ به‌گونه‌ای که برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که بیشترین نارضایتی مصرف‌کنندگان از کیفیت خودروهای داخلی مربوط به دو خودروی 405 و پراید است؛ قدیمی و از رده خارج بودن برخی خودروهای در حال تولید در دو خودروساز بزرگ داخلی علاوه بر نارضایتی مصرف‌کنندگان انتقاد وزیر صنعت، معدن و تجارت را به عنوان مسوول ارشد دولتی سیاستگذار صنعت خودرو به دنبال داشته است. در این رابطه محمدرضا نعمت‌زاده در جلسه چندی پیش شورای سیاستگذاری خودرو از این دو شرکت خواست برنامه زمانبندی خود را برای از رده خارج کردن خودروهای قدیمی در حال تولید ارایه کنند. وی در این جلسه از ایران‌خودرو و سایپا خواست در سریع‌ترین زمان ممکن خودروهای جدید با کیفیت بالا را جایگزین خودروهای قدیمی کنند.
یکی از موضوعاتی که در این میان نباید از نظر دور کرد موضوع هزینه‌های ایجاد خطوط تولید خودرو است؛ موضوعی که در دستور وزیر مغفول مانده است. هرچند رقم دقیق ایجاد خطوط تولید خودرو در یک خودروسازی رقمی بیش از چند ده میلیارد تومان را در بر می‌گیرد و زمانی حداقل یکساله برای تغییر و ایجاد یک خط تولید لازم است؛ نکته‌ای که ظاهرا در دستور جدید وزیر به آن توجه شده و هیچ ضرب‌الاجلی برای این امر تعیین نشده است. بنا به گفته حاضران در جلسه شورای سیاستگذاری خودروی مورد نظر و البته جلسه انعقاد قرارداد با سیتروئن فرانسه زمانی که وزیر صنعت، معدن و تجارت خواستار خروج خودروهای قدیمی از خطوط تولید شد هیچگاه زمان دقیقی برای این دستور تعیین نشد اما مدیران خودروساز دست به کار تدارک خطوط جدید شده‌اند.
با چه خودروهایی خداحافظی کنیم؟
اگرچه وزیر و البته خودروسازان هیچ نامی از خودروهایی که قرار است از رده تولید خارج شوند، نبرده‌اند اما ناگفته پیداست که حداقل یک نوع خاص از هردو خودروساز باید غزل خداحافظی را با خطوط تولید بخوانند؛ پژو 405 و پراید؛ دو خودروی پرفروش هر دو خودروسازی. هرچند پژو405 بنا به گفته مدیران آبی‌پوش شرایط خروج از خط تولید خود را از چندی پیش آغاز کرده است اما همچنان روی خط تولید است و روزی 800 -700 دستگاه خودرو از آن تولید شده و متقاضی خرید آن همچنان در بازار وجود دارد به گونه‌ای که اگر لیست پر فروش‌های ایران‌خودرویی‌ها را نگاه کنیم این خودرو در صدر 5 پرفروش خودرویی این برند است. از سوی دیگر پراید شریان حیاتی نارنجی‌پوشان جاده مخصوص است و اگر قرار باشد سایپایی‌ها غزل خداحافظی پراید را بخوانند باید تقریبا بیشتر خطوط تولید خود در تهران و سایر سایت‌های خود را بخوانند چرا که در حال حاضر با توجه به خروج چندین محصول بازار‌دار از این خودروسازی و عدم جایگزینی به‌موقع آنها با محصولات جدید این خودرو تنها منبع تامین مالی نارنجی‌پوشان است و با خروج آن این برند زیان زیادی از عدم جایگزینی به‌موقع آن خواهد دید.
نکته دیگری که باید مورد توجه قرار داد، این است که هر دو خودروهای قدیمی در رنج قیمتی زیر 30 میلیون تومان هستند که پیش از این نیز بحث خروج آنها مطرح شده بود و حالا چالش خودروسازان برای جایگزینی خودرویی که در این رنج قیمتی باشد بیش از گذشته به آنها فشار وارد خواهد کرد. چرا که قراردادهای جدیدی که خودروسازان منعقد کرده‌اند هم بعید به نظر می‌رسد در این رنج قیمت باشد و خودروسازان بتواند متقاضیان این رنج قیمتی را راضی نگه دارند و شاید مجبور شوند خودروی جدیدشان را یا با قیمت پایین‌تر به بازار روانه کنند یا تلاش کنند متقاضیان را متقاعد به هزینه‌کرد بیشتری کنند. در این مورد البته وضعیت ایران‌خودرویی‌ها بهتر از سایپایی‌هاست چرا که هم‌اکنون نیز تنها با کمی هزینه بالاتر خودروهای خانواده سمند وجود دارند و اگر ظاهر و مزایای سمند بتواند خریداران 405 را متقاعد کند، می‌تواند جایگزین مناسب یا شاید موقتا مناسبی برای 405 باشد اما این روال برای سایپایی‌ها کمی سختتر است.
سایپایی‌ها با تولید انواع خودروی پراید بازار مناسبی را در اختیار دارند که به مدد تغییرات ظاهری و آپشن‌گذاری‌های مختلف انجام شده است اما نمی‌توان به‌طور کامل اعلام کرد که این خودرو دارای تکنولوژی جدید است که می‌تواند همچنان در خط تولید باقی بماند. گو اینکه تیبا دیگر خودروی تولیدی این برند هم جزو خروجی‌های نارنجی‌پوشان است و حداکثر تا یک سال دیگر باید غزل خداحافظی را بخواند. درعین‌حال آبی‌پوشان که تجربه خروج پیکان را داشتند و توانستند سهم بازار خودرو را از 36 درصد در سال 92 به 54 درصد در سال جاری افزایش دهند کمی پیش از این به ضرب‌الاجل وزیر لبیک گفته‌اند و طبق مذاکراتی که با ژاپنی‌ها داشتند و کمتر در مورد آن صحبت کرده‌اند، قصد دارند تا خودرویی در رنج قیمت 30 میلیون تومان را با همکاری سوزوکی به خطوط تولید خود بیاورند. با این اوصاف باید منتظر ماند و دید که بالاخره هزینه چند ده میلیاردی ایجاد خط تولید جدید و مراسم تودیع خودروهای مذکور چه زمانی مهیا می‌شود و مدیران خودروساز حاضر می‌شوند خودروی جدیدی را جایگزین خودروهایی کنند که حکم نان‌آور شرکت‌شان را دارند.
