عصر خودرو- از گذشته تاکنون در هر دو جناح صنعت و دانشگاه تمایل برای همکاریهای بیشتر وجود داشته به‌طوری که هم صنعت متمایل است تا از قابلیت دانشگاه استفاده کند و هم دانشگاه تمایل دارد با ارتباطاتی که با صنعت خودرو به وجود می‌آید، توانمندی‌های موجود را به اشتراک بگذارد اما این ارتباط و تعامل نیازمند سازوکارهایی است که تا حدودی نهادینه نشده و همیشه نیز این انتقاد وجود داشته که ارتباط بین صنعت و دانشگاه ضعیف است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، هرچند دلایلی برای این کمرنگی ارتباط وجود دارد اما در ریشه‌یابی این علت‌ها به چند عامل می‌رسیم که باعث شده این ارتباط ضعیف باشد که یکی از این عوامل علاقه‌مندی صنایع به انجام اموری است که هرچه سریعتر به بار بنشیند بنابراین علاقه‌مند به اقدامات زودبازده هستند و کمتر به سراغ کار ریشه‌ای می‌روند و به دنبال این هستند که سود اقدامات خود را در کوتاه‌ترین زمان ممکن ببینند این در حالی است که امور علمی و پژوهشی معمولا زودبازده نیست و نباید با انجام کاری در کوتاهمدت شاهد به نتیجه رسیدن آن بود.
بی‌شک سودی که در امور بازرگانی است در کارهای علمی نیست اما زمانی وجود دارد که اقدامی به صورت ریشه‌ای انجام می‌شود و با به نتیجه رسیدن پس از مدتی قوی خواهد شد که در این شرایط شاهد اثرات مثبت آن خواهیم بود، البته توجه به این نکته ضروری است که این روند زمانبر خواهد بود. بنابراین صنعت باید به‌دنبال اقدامات ریشه‌ای باشد اما درحال‌حاضر بیشتر به دنبال امور روبنایی است. اموری که با تغییر کوچکی به نتیجه می‌رسند و در این شرایط دانشگاه‌ها قادر به انجام کمکی نخواهند بود.
بنابراین توجه به این نکته ضروری است که توقع‌هایی که در زمینه ارتباط میان صنعت و دانشگاه وجود دارد، باید منطقی باشد. اگر دانشگاه در مسیری حرکت کند که نیاز صنعت نباشد به‌طور قطع صنعت نیز به دنبال دانشگاه نخواهد رفت. درحال‌حاضر برخی پروژه‌هایی که در دانشگاه انجام می‌شود نیاز صنعت را تامین نمی‌کند، بلکه بیشتر یک کار پژوهشی است که شاید حتی در ایران نیز انجام نشده و دستاوردی در ایران نداشته باشد. بنابراین فعالان صنعت به ویژه صنعت خودرو احساس می‌کنند که در ارتباط با دانشگاه نتیجه مطلوبی به‌دست نمی‌آورند، از سوی دیگر صنایع نیز در ارتباط با دانشگاه توقع‌هایی خارج از توان دانشگاه دارند به‌طوری‌که در نظر دارند مشکل صنعت و مشکلات زیربنایی را از طریق ارتباط با دانشگاه مرتفع کنند این در حالی است که توقع‌ها باید در حوزه توان طرف مقابل باشد.
درحال‌حاضر نگرش برخی از مدیران در صنایع خارج از آن چیزی است که در کشور تبیین می‌شود. برای نگاه در کشور روی نگاه به تولیدات داخل و تکیه به توان داخلی تاکید می‌شود که در این بین، موضوع اقتصاد مقاومتی نیز مطرح است و براساس سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی باید با تکیه بر توان داخلی صنایع را رشد داد.
برخی مدیران هنوز به این باور نرسیده‌اند و گمان می‌کنند همچون گذشته نباید به توان نیروهای داخلی اعتماد کرد بنابراین نگاه اصلی آنها به خارج از مرزهاست. این مسئله باعث تضعیف ارتباط صنعت و دانشگاه شده است بنابراین منافع به جای آنکه به جیب طرف داخلی برود، نصیب خارجی‌ها می‌شود که لازم است، این چرخه اصلاح شود.
بی‌شک مدیران صنعت در رده‌های بالا می‌توانند در این زمینه نقش مهمی ایفا کنند البته باید صبور باشند و باورهای خود را اصلاح کنند و به این موضوع باور داشته باشند که می‌توان به توان داخل از جمله دانشگاه‌ها اعتماد کرد. تا زمانی که این باور به وجود نیاید حتی اگر بخشنامه یا آیین‌نامه‌ای نیز نوشته شود، راه‌هایی برای اجرا نکردن این آیین‌نامه خواهند یافت.
هرچند نهادینه کردن این باور دشوار است زیرا نمی‌توان بسیاری از باورها را در ظاهر و کلمات متوجه شد اما قابل سنجش در اعمال است.
از آنجایی که دانشگاه‌ها به صورت زیربنایی فعالیت می‌کنند بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که دانشگاه‌ها در بخش محصول نهایی، وارد میدان شوند اما بهتر است بخش طراحی و پژوهش برای فعالیت‌های نوآورانه حتی اگر در کشوری دیگر انجام شده و به نظر پیچیده نیاید، به دانشگاهیان سپرده شود. علاوه بر آن مسائلی که در بهبود کیفیت ساخت قطعات و توسعه محصول اثرگذار است، می‌تواند در تعامل با دانشگاهیان حاصل شود.
جواد مرزبان‌راد - دانشیار دانشکده مهندسی خودرو
