به گزارش پایگاه خبری «عصر خودرو» به نقل از دنیای اقتصاد، نزولی شدن تولید خودروهای داخلی از دو عامل اصلی سرچشمه می‌گیرد، یکی تحریم‌های آمریکا علیه صنعت خودرو و دیگری، مشکلات اقتصادی داخلی. در این بین، تحریم‌ها که از اواسط مرداد سایه سنگین آن روی صنعت خودرو افتاد، سبب شده روند تامین قطعات سخت شود و این موضوع به‌خصوص در بخش خودروهای مونتاژی، به وضوح خود را نشان داده است. به‌عنوان مثال، تولید محصولات رنو در هر دو شرکت بزرگ داخلی به شدت افت کرده و دلیل آن، قطع ارسال قطعات منفصله از سوی خودروساز فرانسوی به دلیل تحریم است.

روند تولید در آبان نشان می‌دهد در این ماه، تحریم روی خشن خود را به خودروسازی نشان داده و این احتمال وجود دارد که طی ماه‌های آینده، اثرات این ماجرا بیشتر و بیشتر نمود پیدا کند. از آن سو البته مشکلات اقتصادی که خود را در قالب رشد هزینه‌های تولید خودروسازان و قطعه‌سازان نشان داده نیز به نوبه خود سبب نزولی شدن تیراژ شده است. قطعا وخیم شدن اوضاع تولید خودرو در آبان، جدا از تحریم، به بحث اقتصاد داخل نیز مرتبط است. بنا به گفته فعالان صنعت خودرو، مسائلی مانند کمبود تخصیص ارز، ترخیص ضعیف قطعات از گمرک، مشکلات مالی برای گشایش اعتبار و ثبت سفارش و در کل نقدینگی ضعیف، سبب شده‌اند تولید قطعه در کشور پایین آمده و در نتیجه تیراژ خودرو نیز نزولی شود. البته تا به امروز هنوز هیچ کدام از محصولات سواری متعلق به دو خودروساز بزرگ کشور (ایران‌خودرو و گروه خودروسازی سایپا) با توقف تولید محصولات خود مواجه نشده‌اند، با این حال هیچ بعید نیست طی ماه‌های آتی، این اتفاق رخ بدهد. طبق آمار منتشره از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت، طی هشت ماه امسال در مجموع 596 هزار و 124دستگاه انواع محصولات سواری در دو خودروساز بزرگ داخلی به تولید رسیده که از کاهش 2/ 27 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت دارد. در این بین، ایران‌خودرو تیراژی 308 هزار و 420 دستگاهی تا پایان آبان از خود به جا گذاشته که از کاهش 8/ 30 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته حکایت دارد. سایپا نیز که کاهشی 18 درصدی را به خود می‌بیند، در بازه زمانی موردنظر 184 هزار و 968دستگاه انواع محصول سواری را به تولید رسانده است. در نهایت پارس خودرویی‌ها هم با توجه به تیراژ 102 هزار و 763 دستگاهی‌شان، 31 درصد کاهش تولید را در هشت ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده‌اند.

آمار ماهانه نیز نشان می‌دهد تیراژ سواری‌ها در آبان و نسبت به مهر، 5/ 34 درصد کاهش داشته و این موضوع ریشه در تیراژ ضعیف 46هزار و 127 دستگاهی محصولات در دومین ماه پاییز دارد. در بین خودروسازان بزرگ، ایران‌خودرو با تیراژی 23 هزار و 499 دستگاهی در آبان، 38 درصد نسبت به مهر کاهش تولید داشته است. گروه خودروسازی سایپا (شامل سایپا و پارس خودرو) هم در مجموع 22 هزار و 628دستگاه تیراژ داشته که سبب شده تولید این گروه خودروسازی 30 درصد نسبت به مهر پایین بیاید.آمار هشت ماهه نشان می‌دهد تیبا پرتیراژترین خودروی داخلی است و لقب کم‌تیراژترین نیز فعلا در اختیار «رهام» محصول جدید سایپایی‌ها قرار دارد که تنها شش دستگاه از آن به تولید رسیده است.

بیشتر خودروها نزولی شدند
به سراغ جزئیات آمار تولید هشت ماه امسال خودروسازان برویم و ببینیم کدام محصولات با افت و کدامشان با افزایش تیراژ مواجه شده‌اند. بنابر آمار اعلامی، در بین محصولات ایران‌خودرو، پژو 206 تیراژی 86 هزار و 820 دستگاهی را طی هشت ماه امسال از خود به جا گذاشته و در نتیجه نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 6/ 22 درصد کاهش را تجربه کرده است. در آمار مربوطه، تولید 12 هزار و 728 دستگاه پژو 206 اتومات نیز به ثبت رسیده، که البته این آمار به پژو 207 اتومات مربوط می‌شود، چون آبی‌های جاده مخصوص، مدت‌هاست مدل اتومات 206 را تولید نمی‌کنند.

در بین دیگر محصولات پژویی ایران‌خودرو پژو 405 هم با کاهش تولید در هشت ماه امسال مواجه شده است. بر این اساس، 405 با تیراژی 54 هزار و 728 دستگاهی، 42 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش تولید داشته است. 405 در حال حاضر تنها در سایت خراسان ایران‌خودرو به تولید می‌رسد. در کنار 405، دیگر محصول پژویی ایران‌خودرو به نام پارس نیز در هشت ماه امسال با کاهش تولید مواجه شده است. طبق آمار، این محصول تیراژی 55 هزار و 960 دستگاهی را تا پایان آبان به خود اختصاص داده و نسبت به هشت ماه سال گذشته 1/ 29درصد کاهش تیراژ را تجربه کرده است. پارس در حال حاضر میهمان سایت‌های مرکزی، سمنان، فارس، کرمانشاه و مازندران ایران‌خودرو است. از پارس که بگذریم، آبی‌های جاده مخصوص در تولید سمند هم با کاهش تولید مواجه شده‌اند. بنابر آمار منتشره، این شرکت طی هشت ماه امسال، 40 هزار و 168 دستگاه سمند به تولید رسانده، بنابراین نسبت به مدت مشابه سال گذشته 5/ 42 درصد کاهش تیراژ را تجربه کرده است. در حال حاضر سمند تنها در سایت‌های مرکزی و تبریز ایران‌خودرو به تولید می‌رسد و سایت سمنان دیگر میزبان این خودرو نیست.

اما آن‌طور که آمار تولید منتشره روایت می‌کند، ایران‌خودرو همچنان روندی صعودی را در تولید دنا طی می‌کند. طبق آمار منتشره، در هشت ماه امسال، 27 هزار و 385 دستگاه دنا به تولید رسیده و بنابراین تیراژ این محصول نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 4/ 19 درصد افزایش داشته است. این در حالی است که دیگر محصول ایران‌خودرو یعنی رانا، کماکان با افت تولید همراه بوده و تیراژ آن تا پایان آبان امسال، 7/ 47درصد نزول را نشان می‌دهد. بنابر آمار منتشره، ایران‌خودرویی‌ها در هشت ماه امسال دو هزار و 603 دستگاه رانا را به تولید رسانده‌اند.

نگاهی هم بیندازیم به محصولات مونتاژی ایران‌خودرو، محصولاتی که با آغاز تحریم‌ها، سرنوشت‌شان برای ادامه تولید طی ماه‌های آتی، مشخص نیست. آن‌طور که آمار می‌گوید، آبی‌های جاده مخصوص تا پایان آبان امسال 2هزار و 307 دستگاه سوزوکی گرندویتارا مونتاژ کرده‌اند. این آمار نشان می‌دهد شاسی‌بلند مونتاژی ژاپنی ایران‌خودرو در مقایسه با هشت ماه سال گذشته، 37 درصد کاهش تولید داشته است.  ایران‌خودرو همچنین توانسته 10 هزار و 126 دستگاه‌ هایما را نیز مونتاژ کند و با این حساب، شاسی‌بلند چینی ایران‌خودرو نسبت به هشت ماه سال گذشته، 45 درصد رشد تیراژ را تجربه کرده است. این در شرایطی است که دیگر محصول چینی ایران‌خودرو به نام دانگ‌فنگ، کاهش تولید را در بازه زمانی تحت‌بررسی به خود می‌بیند. دانگ‌فنگ آماری 15 هزار و 155 دستگاهی را تا پایان آبان امسال از خود به‌جا گذاشته و بر این اساس، 22 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش تیراژ را به ثبت رسانده است. سری هم به پژو 2008 بزنیم، خودرویی که فعلا در مدار رشد تولید قرار دارد، اما با رفتن پژو، مشخص نیست تولید آن‌چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد. این محصول که اولین خودروی پسابرجامی پژو در ایران به‌شمار می‌رود، تا پایان آبان امسال تیراژی چهار هزار و 471 دستگاهی داشته است؛ با این حساب، 2008 نسبت به هشت ماه سال گذشته، رشدی 456 درصدی را به خود می‌بیند.

تیبا هم نزولی شد
به سایپا برویم و ببینیم این شرکت چه آماری در تولید محصولات خود طی هشت ماه امسال به‌جا گذاشته است. طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، سایپایی‌ها در تولید سراتو که محصولی مونتاژی و تحت لیسانس کیاموتورز کره است، با کاهش تولید مواجه شده‌اند. بر این اساس، تا پایان آبان امسال 11 هزار و 254دستگاه سراتو به مونتاژ رسیده و این به معنای کاهش 3/ 35 درصدی تیراژ این محصول نسبت به هشت ماه سال گذشته است. به‌نظر می‌رسد مشکلات موجود بر سر راه نقل و انتقال پول، تامین قطعات سراتو را با اخلال مواجه کرده، از همین‌رو تیراژ آن سیری نزولی را به خود می‌بیند. در بین دیگر محصولات سایپا، تیبا که پیش‌تر با رشد قابل‌توجهی در حال تولید بود، تیراژی 102 هزار و 338 دستگاهی را طی هشت ماه امسال داشته است. با توجه به این آمار، تیبا نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 5/ 3 درصد کاهش تولید را تجربه کرده است. طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت اما تولید پراید نیز در هشت ماه امسال نزول کرده و سایپایی‌ها 102 هزار و 86 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند. این رقم نشان می‌دهد تولید پراید نسبت به هشت ماه سال گذشته، 5/ 28درصد کاهش پیدا کرده است. از تیبا و پراید بگذریم و نگاهی هم به محصولات مونتاژی چینی سایپا بیندازیم. طبق آمار اعلامی از سوی وزارت صنعت، پارس‌خودرو به‌عنوان زیرمجموعه سایپا، توانسته 27 هزار و 715 دستگاه برلیانس را طی هشت ماه امسال مونتاژ کند. با توجه به این آمار، برلیانس در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 7/ 2 درصد افزایش تیراژ را تجربه کرده است. سایپایی‌ها، اما دو محصول چینی دیگر را نیز به مونتاژ می‌رسانند که در این بین، چانگان تیراژی هشت هزار و 744دستگاهی را از خود به‌جا گذاشته است. بر این اساس، این خودروی مونتاژی در مقایسه با هشت ماه سال گذشته، افزایش تیراژی 3/ 35 درصدی را به خود می‌بیند. دیگر محصول چینی سایپا، اما آریو نام دارد که فعلا در سایت بن‌رو به تولید می‌رسد و آمار اعلامی از تیراژ چهار هزار و 818 دستگاهی آن حکایت می‌کند. با توجه به تیراژ اعلامی، آریو نسبت به هشت ماه سال گذشته، 14درصد کاهش تولید را تجربه کرده است.

ایست رنو نزدیک است
نگاهی هم به اوضاع تولید خانواده ال90 تا پایان آبان امسال بیندازیم تا مشخص شود این محصول رنو چه افت‌و‌خیزی را طی بازه زمانی موردنظر تجربه کرده است. آن‌طور که آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت می‌گوید، در مجموع تیراژ خانواده تندر90 (شامل تندر معمولی، پارس‌تندر، تندر اتومات و ساندرو) طی هشت ماه امسال به 38 هزار و 980 دستگاه رسیده است. با این حساب، تیراژ این خانواده نسبت به هشت ماه سال گذشته، 3/ 61 درصد کاهش را به خود می‌بیند. اگر آمار تولید خانواده تندر‌90 را به‌صورت جداگانه بررسی کنیم، مشخص می‌شود هر دو شرکت ایران‌خودرو و پارس‌خودرو با کاهش تولید این محصول مواجه شده‌اند. بر این اساس، ایران‌خودرویی‌ها با توجه به تیراژ هشت هزار و 697 دستگاهی‌شان در تولید تندر90، با کاهش3/ 72 درصدی مواجه شده‌اند. این خودروساز، تندر90 را در مدل‌های معمولی و اتومات به تولید می‌رساند.

در پارس‌خودرو نیز آمار‌ها خبر از کاهش تیراژ خانواده تندر90 می‌دهند. طبق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت، 30 هزار و 283دستگاه انواع این محصول در این شرکت به تولید رسیده که نسبت به هشت ماه سال گذشته، 60 درصد کاهش را نشان می‌دهد. در این بین، پارس‌خودروهایی‌ها تیراژ ساندرو (یکی از اعضای خانواده تندر90) را در هشت ماه امسال به 15هزار و 762 دستگاه رسانده‌اند که این آمار از کاهش 53 درصدی این خودرو حکایت دارد.

در بین دیگر محصولات، پارس‌تندر تیراژی هفت هزار و 358 دستگاهی را تا پایان آبان امسال به ثبت رسانده که از کاهش تولید 8/ 53درصدی نسبت به هشت ماه سال گذشته حکایت می‌کند. تندر معمولی مدل E2 هم با تیراژی هفت هزار و 163 دستگاهی طی هشت ماه امسال، 63 درصد کاهش تولید را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به خود می‌بیند. با توجه به روندی که خانواده ال90 در حال طی کردن است و همچنین با در نظر گرفتن خروج رنو از ایران، به احتمال فراوان تولید محصولات این خانواده طی دو، سه ماه آینده کاملا متوقف خواهد شد.