عصر خودرو- این روزها، روزهای خوبی برای بازار کتاب نیست حتی شنیده‌ها حاکی از تیراژ زیر 50 نسخه است. تیراژی که اگر خیلی خوشبینانه به آن نگاه شود سال چاپ آن در صنعت خودرو و قطعه مربوط به اوایل سال 90 است.
به گزارش پایگاه خبری«عصرخودرو» به نقل از صمت، پرسش این است آیا کتاب‌هایی که در دانشگاه‌ها برای دانشجویان تدریس می‌شود روزآمد نمی‌شوند؟
خلأ تالیف کتاب‌های دانشگاهی
امیرحسن کاکایی، عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت گفت: در دانشگاه و در مقطع کارشناسی ارشد کتاب‌های فارسی تدریس نمی‌شود و همه انگلیسی است و از آنجا که دانشگاه علم و صنعت در مقطع کارشناسی دانشجو نمی‌پذیرد نمی‌توان اظهارنظر قطعی در این زمینه انجام داد. شهرام آزادی، عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیر طوسی نیز در همین رابطه و پایین بودن تیراژ کتاب و بروز نبودن کتاب‌های صنعت خودرو گفت: در مباحث علمی نظیر مباحث مربوط به طراحی خودرو و سیستم‌های دینامیکی یا سیستم‌های شاسی به طور قطع کتاب‌هایی نوشته شده اما درباره مباحث صنعتی و فناوری در بازار کتاب، تالیفات کمتری در اختیار است اما با این حال نمی‌توان ادعا کرد که کتاب‌های علمی در مراکز دانشگاهی گسترده هستند.
دلایل بروز نشدن محتواها
کاکایی، استاد مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در ادامه درباره اینکه چرا کتاب‌های منبع این رشته به فارسی برگردان نمی‌شود، گفت: این امر چند دلیل دارد که دلیل نخست تعداد خواننده‌های یک کتاب است که متاسفانه درحال‌حاضر کتابخوانی بسیار محدود شده است. همچنین بسیاری از کتاب‌های انگلیسی به صورت الکترونیکی در سایت‌ها موجود است که این روند خود معضل دیگری است. وی با بیان اینکه اقتصاد کتاب در شرایط خوبی به سر نمی‌برد و به طور خاص در صنعت خودرو وضعیت به مراتب بدتر است، اضافه کرد: در صنعت خودرو 2 نوع کتاب «علمی» و «تعمیراتی» تالیف می‌شود. کتاب‌های تعمیراتی امروز چاپ نمی‌شود زیرا خودروها بسیار پیشرفته و پیچیده شده‌اند و نمی‌توان به سادگی دانش لازم را با این نوع کتاب‌ها منتقل کرد و احتیاج به گذراندن دوره در خارج از کشور دارد که در همین زمینه پیش‌بینی می‌شود به زودی با مشکلات جدیدی روبه‌رو شویم. کاکایی در ادامه به دلایل چاپ نشدن کتاب‌های علمی اشاره کرد و گفت: چاپ این نوع کتاب‌ها صرفه اقتصادی ندارد زیرا چند سالی است که صنعت خودروی کشور به لحاظ علمی در رکود به سر می‌برد، بنابراین نیاز به تربیت نیروی کار جدید وجود ندارد. واقعیت این است که تا سال 87 فارغ‌التحصیلان دانشکده مکانیک دانشگاه علم و صنعت مستقیم وارد ایران‌خودرو یا سایپا می‌شدند اما بعد از آن اعلام شد نیازی نیست. آزادی، استاد دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی در این‌باره گفت: افراد درگیر این صنعت معمولا دنبال کتاب نیستند، بنابراین هیچ انگیزه‌ای برای چاپ کتاب وجود ندارد. در حوزه دانشگاه با توجه به ماهیت کار این اتفاق افتاده اما به شکل گسترده‌ای نبوده است، به شکلی که در خارج از کشور می‌توان در بحث مهندسی اتوماسیون به وفور کتاب پیدا کرد. استاد رشته مهندسی خودرو دانشگاه خواجه نصیر افزود: صنعت خودروی ایران صنعتی است که تا امروز نوآوری و خلاقیت در آن کمتر اتفاق افتاده و بیشتر برای تولید و گسترش ظرفیت تولید شرایطی به وجود آمده و نسبت به خارج از کشور کمتر مسائل کیفی و فناوریکی اتفاق افتاده است.
ماندگاری در مبانی پایه‌ای
کاکایی در ادامه سخنان خود تصریح کرد: استادان بیشتر از روی منابع انگلیسی تدریس می‌کنند و زبان فنی نیز زبان انگلیسی است و شاید ترجمه آن به فارسی درست نباشد. وی گفت: حتی افرادی که در گذشته تربیت شدند نیز امروز خارج از کشور هستند که این امر حکایت از بها ندادن به دانش دارد. در ادامه آزادی استاد دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی نیز درباره بروز بودن محتوای کتاب‌های درسی این رشته در داخل کشور به مبانی مهندسی و طراحی خودرو اشاره کرد و گفت: دانش روزآمد به معنای فناوری، بیشتر در کتاب‌ها و تالیف‌های کشورهای صاحب این فناوری وجود دارد و مطالب کتاب‌ها در کشور ما بیشتر در حوزه مبانی پایه‌ای این صنعت است. وی با بیان اینکه وقتی در دنیا صحبت از کارشناسی و کارشناس ارشد می‌شود، بیشتر کتاب‌ها از جنس دانشی و پایه‌ای هستند، افزود: افراد در سطح بالاتر نیاز به مباحث پژوهشی و پیشرفته دارند که معمولا در مراکز پژوهشی توسعه می‌یابد. استاد مهندسی خودروی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی ادامه داد: کار اصلی دانشگاه‌هایی نظیر دانشگاه گراس در اتریش تحقیق و پژوهش در این صنعت است و کتاب‌هایی در سطح روز به وسیله استادان این دانشگاه نگارش می‌شود. وی افزود: این نوع محتواها بیشتر در اختیار صنعتگران خودرو و مراکز تحقیقاتی خودرو قرار می‌گیرد تا بتوانند نسبت به این علوم و فناوری آشنایی پیدا کرده و به‌کار گیرند. بنابر آنچه استادان دانشگاه به آن اشاره کردند مهمترین دلیل خلأ بازار کتاب به لحاظ محتوایی و نیز تیراژ در صنعت خودروسازی، رکود این صنعت در داخل است که انگیزه لازم برای تالیف و ترجمه کتاب‌هایی از این نوع را به وجود نیاورده است. بنابراین چاپ کتاب‌هایی در صنعت مهندسی خودرو در بازار کتاب صرفه اقتصادی ندارد.
